Stefan Starzyński

Pochodzenie

Stefan Starzyński pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej, urodził się 19 sierpnia 1893 roku w Warszawie. Jego ojciec, Alfons Karol, pracował jako urzędnik i rzemieślnik.

Od wieku gimnazjalnego utrzymywał się sam, z pieniędzy zarobionych na korepetycjach. Wcześnie również wstąpił do konspiracji. Stefana Starzyńskiego pierwszy raz zatrzymano i uwięziono w Cytadeli w 1910 roku, odbył tam miesięczny wyrok, a po opuszczeniu więzienia zmuszono go do zmiany szkoły. Już jako 19-latek angażował się w działalność niepodległościową.

Historia wojskowa

W czasie I Wojny Światowej Stefan Starzyński wstąpił do Legionów. Był zadeklarowanym piłsudczykiem. Dosłużył się stopnia majora rezerwy. Po zamachu majowym pełnił obowiązki urzędnika do specjalnych zleceń przy premierze Kazimierzu Bartlu, po śmierci Piłsudskiego wspierał autorytarne rządy Edwarda Rydza-Śmigłego.

Prezydent Warszawy

W 1934 roku mianowany komisarycznym prezydentem m. st. Warszawy. Uporządkował ustrój stolicy. Pomimo początkowej niechęci mieszkańców zaskarbił sobie później ich szacunek.

Prowadził szeroką działalność administracyjną. Miasto pod jego rządami uzyskało lepszą kanalizację, komunikację i wyremontowane ulice. Tuż przed wybuchem II wojny światowej opracował plan ewakuacji Rządu oraz zbiorów Muzeum Narodowego.

Zasłynął przemówieniami radiowymi w czasie trwania wojny. Mówił zawsze improwizując – najsłynniejsze przemówienie dotyczyło Warszawy wielkiej mimo zniszczeń, barykad i pożarów, broniącej niepodległości Polski i walczącej z okupantem.

Został aresztowany przez Niemców i przewieziony na Pawiak. Wszystko wskazuje na to, że został zamordowany przez Gestapo między 21 a 23 grudnia 1939 roku w Warszawie lub jej okolicach.