Urszula Dudziak

Urszula Dudziak - życiorys

Urszula Dudziak – urodziła się 22 października 1943 roku w Straconce (dziś ta wieś stanowi dzielnicę Bielska-Białej). To wokalistka i kompozytorka jazzowa znana na całym świecie.

Wychowała się w rodzinie muzykalnej. Jej brat jako perkusista jazzowy współpracował m.in. z Krzystofem Komedą. Jako dziecko Dudziak przejawiała zainteresowanie muzyką. Uczyła się m.in. gry na pianinie. Często sięgała po piosenki popularnych wtedy Marii Koterbskiej czy Sławy Przybylskiej.

Jazzem zainteresowała się dzięki inspiracji piosenką Elli Fitzgerald zasłyszaną w radiu. Występowała z kilkoma zespołami z Zielonej Góry, gdzie wtedy mieszkała, ale oficjalny debiut nastąpił w 1958 roku. Dołączyła wtedy do zespołu Krzysztofa Komedy. Nawiązała w tamtym czasie współpracę z Polskim Radiem. Jej owocem jest m.in. piosenka ”Pójdę wszędzie z tobą”.

W 1964 roku rozpoczęła współpracę z Michałem Urbaniakiem, który w 1967 roku został jej mężem. W latach 1969-1972 Dudziak występowała na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Jazzowej Jazz Jamboree.

W 1971 roku skupiła się na śpiewaniu nastawionym na dźwięk a nie na tekst. Wykorzystała do tego przetworniki głosu. Stosowana przez nią z powodzeniem technika scatu dała jej światową rozpoznawalność i uznanie. I chociaż często nie rozumiane przez laików, znawcy jazzu doceniali jej nowatorskie i eksperymentalne podejście do muzyki. Otrzymywała wiele nagród za swoje osiągnięcia, a na jej koncerty przychodziły tłumy. W 1972 roku ukazała się płyta ”Newborn Light” z użyciem wspomnianych przetworników głosu.

W 1973 roku wraz z Michałem Urbaniakiem wyjechała do Nowego Jorku. Występowali wspólnie, ale i oddzielnie. Dudziak z powodzeniem prezentowała się w ”One Woman Show”. Występowała na scenie sama, miała do pomocy jedynie aparaturę elektroniczną. Koncertowała w całych Stanach Zjednoczonych oraz w Kanadzie. Zyskała sławę i nic dziwnego, że w 1976 roku ”New York Times” nadał jej tytuł Śpiewaczki Roku. W 1979 roku z kolei mianem wokalistki roku mianował ją ”Los Angeles Times”.

Dudziak intensywnie realizowała się w wielu projektach i przedsięwzięciach. Wydała blisko 50 płyt, a współpracowali z nią znakomici artyści tacy jak np. Bobby McFerrin, Herbie Hancock, Clark Terry czy Sting. Rok 1981 przyniósł jej współpracę z zespołem Vocal Summit. Pojawiała się na festiwalach i imprezach jazzowych na całym świecie.

W 1985 roku wróciła do Polski. I był to powrót w wielkim stylu, bo zaczął się od występu z Bobbym McFerrinem na MFMJ Jazz Jamboree w Warszawie. Rok później rozstała się z Michałem Urbaniakiem.

Lata 90-te upłynęły jej na koncertowaniu z zespołem Walk Away. Prezentowała też autorski projekt ”Future Talk” przygotowany przy udziale Jerzego Kosińskiego. Artystka ma na swoim koncie wiele nagród i odznaczeń m.in. w 2005 roku otrzymała Brązowy Medal ”Zasłużony Kulturze Gloria Artist”.

W 2007 roku niespodziewanie jej piosenka ”Papaya” z 1976 roku stała się bardzo popularna na Filipinach oraz w Ameryce Południowej i Azji. Pojawił się nawet charakterystyczny taniec ”papaya dance”, który z zaangażowaniem był wykonywany przez ludzi bez względu na wiek czy miejsce zamieszkania. Piosenka podbiła świat dzięki pewnemu prezenterowi radiowemu z Filipin, który był nią oczarowany.

W 2009 została uhonorowana Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

W 2011 roku ukazała się jej autobiografia pt. ”Wyśpiewam wam wszystko”. W tym roku była też mentorką w programie ”Bitwa na głosy”. W 2013 roku udzielała się w ramach projektu Solidarity of Arts. Wystąpiła z Bobbym McFerrinem, a następnie odsłoniła odcisk swej dłoni w Alei Gwiazd w Gdańsku. W 2017 roku Urszula Dudziak dostała nagrodę Fryderyka w kategorii ”Muzyka jazzowa” za całokształt twórczości.

W 2018 roku ukazała się jej druga autobiografia pt.” Wyśpiewam Wam więcej”, a w 2019 była trenerką pierwszej edycji The Voice Senior. Zgrała też samą siebie w filmie ”Jak zostać gwiazdą”. W 2020 roku była trenerką w The Voice of Poland.

Urszula Dudziak ma dwie córki z małżeństwa z Michałem Urbaniakiem: Katarzynę i Mikę. W 2008 roku zachorowała na raka piersi. Przeszła mastektomię, czyli usunięcie lewej piersi.