Józef Beck

Józef Beck - życiorys

Józef Beck był polskim politykiem, ministrem spraw zagranicznych II RP i zaufanym współpracownikiem Józefa Piłsudskiego.

Urodzin się 4 października 1894 roku w Warszawie. Ciekawostką wartą zanotowania jest imię ojca i dziadka Józefa Becka. Obaj nosili te samo imię co Józef. Tradycje niepodległościowe w domu rodzinnym były silnie zakorzenione i nie pozostały bez wpływu na kształtowanie się osobowości i poglądów przyszłego ministra spraw zagranicznych.

Dorastał w Limanowej. Kształcił się na Politechnice Lwowskiej, w Akademii Eksportowej w Wiedniu i Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. Po wybuchu Wielkiej Wojny w 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich. Był aktywny na terenie Ukrainy, działając w strukturach POW. W 1916 roku otrzymał odznaczenie Virtuti Militari. Walcząc w ramach Legionów Polskich, poznał charyzmatycznego ich przywódcę, Józefa Piłsudskiego. Pełnił funkcję jego adiutanta.

Po zakończeniu Wielkiej Wojny w 1918 roku, kiedy to sen marzycieli o wolnej Polsce się ziścił, Józef Beck powrócił do Warszawy. Broni, jednak nie złożył, ponieważ młodziutkie państwo polskie musiało stawić czoła nawale bolszewickiej.

Po zakończeniu działań militarnych podjął się służby dyplomatycznej. W latach 1922-1923 piastował funkcję attaché wojskowego w Paryżu i Brukseli. Po przewrocie majowym, w 1926 roku lojalność wobec przywódcy sanacji została nagrodzona. Aż do 1930 roku był szefem gabinetu Ministerstwa Spraw Wojskowych. Jego kariera u boku marszałka rozwijała się dalej.

W 1930 roku uzyskał funkcję wicepremiera w gabinecie Piłsudskiego, a w dniu 6 grudnia podsekretarza polskiego MSZ.

Realizator koncepcji Józefa Piłsudskiego

Błyskawiczna kariera polityczna Józefa Becka, w którego osobie widział Marszałek Piłsudski pilnego i zdolnego, a ponadto lojalnego ucznia nabierała rozpędu. W dniu 2 listopada 1932 roku objął funkcję szefa MSZ.

Na stanowisku szefa Ministerstwa Spraw Zagranicznych starał się postępować zgodnie z życzeniami swego mentora, marszałka Piłsudskiego. Polityka Józefa Becka opierała się więc na próbach zbilansowania relacji między II RP a Republiką Weimarską, później III Rzeszą i między Polską a Związkiem Sowieckim.

Pierwszym znamiennym krokiem jego polityki zagranicznej było podpisanie porozumienia z ZSRR. Miało to miejsce 25 lipca 1932 roku. Niedługo potem, bo 26 stycznia 1934 roku doprowadził do podpisania paktu o nieagresji z III Rzeszą. Linia 26 stycznia jak zwykło się ją nazywać, rozpoczęła nowy, dość krótki rozdział w relacjach polsko-niemieckich.

Po śmierci Józefa Piłsudskiego Beck objął cały resort spraw zagranicznych. Znalazł się w kiepskim położeniu, gdy pacyfistyczne i ugodowe rządy zachodnie udzielały cichego pozwolenia na dalsze posunięcia hitlerowskich Niemiec. Stosunki polsko-niemieckie uległy drastycznej zmianie, gdy po konferencji monachijskiej w 1938 roku Rzesza Niemiecka oderwała część Czechosłowacji i obróciła się przeciwko Polsce.

Naciski ze strony Niemiec spowodowały słynne wystąpienie Józefa Becka z 5 maja 1939 roku. Sprawa była przesądzona. Hitlerowskie Niemcy szukały drogi porozumienia ze stroną sowiecką. W dniu 23 sierpnia 1939 roku podpisały pakt o nieagresji z ZSRR. Pakt Ribbentrop-Mołotow przypieczętował los II RP.

Jednym z ostatnich posunięć dyplomatycznych Józefa Becka było podpisanie traktatów sojuszniczych z Francją i Wielką Brytanią. Nie zniechęciło to jednak Hitlera do inwazji na Polskę. Ta nastąpiła 1 września 1939 roku.

Smutny koniec

Nocą z 17 na 18 września 1939 roku Józef Beck przedostał się do Rumunii, w której został internowany. Ekipa gen. Władysława Sikorskiego odsunęła go od wpływu na wydarzenia polityczne. Udzielono mu wkrótce zgody na przedostanie się do Wielkiej Brytanii.

Formalnie rzecz biorąc, 30 września 1939 utracił stanowisko Ministra Spraw Zagranicznych II RP.  Tkwiąc na emigracji, zajmował się działalnością publicystyczną. Jest autorem pamiętnika zatytułowanego „Ostatni raport”. Zmarł 5 czerwca 1944 roku w Stanesti.

Prochy ostatniego szefa resortu spraw zagranicznych IIRP sprowadzono do Polski w 1991 roku.

Minister Spraw Zagranicznych Polski