Wiera Gran

Wiera Gran - życiorys

Wiera Gran – a raczej Weronika Grynberg, urodzona 20 kwietnia 1916 r. w Rosji polska aktorka filmowa i kabaretowa oraz piosenkarka. Z pochodzenia była Żydówką. Jej rodzinę zamordowano w Treblince. Piękny głos Wiery został przez przypadek zauważony przez jej kolegów muzyków. Początkowo była tak nieśmiała, że nie chciała wychodzić zza kurtyny – publiczność jej nie widziała. Wiera Gran debiutowała piosenką „Tango Brazylijskie” w nocnym lokalu Paradis w Warszawie w 1934 r. W 1937 r. rozpoczęła współpracę z teatrem Wielka Rewia. Edward Kurtz z myślą o Wierze gran napisał piosenkę „Pamiątka”. Artystka występowała w Polskim Radiu oraz w kawiarni Instytutu Propagandy Sztuki, wkrótce dawała koncerty w całej Polsce. W filmie debiutowała w 1939 r., kiedy to wcieliła się w rolę piosenkarki Bessy w produkcji w języku jidysz, „Bezdomni”. Na początku II wojny światowej Wierę Gran oraz jej matkę wyeksmitowano. W 1941 weszła do warszawskiego getta, by być bliżej przebywającej tam matki i siostry. Występowała w kawiarni Café Sztuka w getcie. Po wyjściu z getta w 1942 r. ukrywała się w Warszawie. W 1950 r. Wiera Gran występowała w radiowym programie „Teatru Eterek” Jeremiego Przybory. Na początku lat 50. wyjechała do Izraela. Pozbawiono ją wtedy polskiego obywatelstwa i oskarżono o współpracę z Niemcami. Przeprowadziła się do Francji, gdzie nagrywała francuski repertuar, a potem dawała koncerty w całej Europie i na świecie. Na początku lat 70. Wiera Gran wyjechała do Izraela, gdzie chciała zmierzyć się ze swoim oskarżycielem, Jonasem Turkowem. Wytoczyła szereg procesów o zniesławienie. Owocem tych wydarzeń była, wydana w 1980 r., książka „Sztafeta Oszczerców”. Wiera Gran zmarła 19 listopada 2007 r. w Paryżu.