Jerzy Vetulani

Życiorys Jerzego Vetulaniego

Jerzy Vetulani urodził się 21 stycznia 1936 roku w Krakowie. Jego ojciec Andrzej był uznanym profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, a matka pracowała w Zakładzie Anatomii Porównawczej. Już od wczesnego dzieciństwa Jerzy Vetulani interesował się przyrodą i zagadnieniami z nią związanymi. Swoją pasję kontynuował również na studiach, ponieważ w 1952 roku rozpoczął naukę na kierunku „Biologia” na Uniwersytecie Jagiellońskim. Specjalnością, która wybrał była fizjologia zwierząt. W 1957 roku obronił pracę magisterską na temat wpływu kwasu askorbinowego na obraz krwi królika. Został zatrudniony w Instytucie Farmakologii PAN, z którym związany był przez kolejne sześćdziesiąt lat.

Vetulani był jednym z założycieli słynnej „Piwnicy pod Baranami”. Nawiązał bliskie przyjaźnie z osobami z tego właśnie kręgu, a w szczególności z Wiesławem Dymnym oraz Mirosławem Obłońskim. W 1966 roku uzyskał tytuł doktora nauk przyrodniczych i wyjechał na stypendium do Wielkiej Brytanii, a po powrocie do Polski rozpoczął badania nad psychofarmakologią. Zdecydowanie największą sławę w świecie nauki przyniosło mu odkrycie z Fridolinem Sulserem w 1975 roku β-downregulacji będącej wynikiem podawania leków przeciwdepresyjnych.

W 1976 roku uzyskał tytuł doktora habilitowanego i został kierownikiem nowo utworzonego Zakładu Biochemii Instytutu PAN. Głównym przedmiotem jego badań były behawioralne i biochemiczne efekty działania różnego rodzaju środków przeciwdepresyjnych. Fascynował go proces uzależniania się od leków oraz poszczególnych jego etapów. W 1980 roku wstąpił do „Solidarności”, w szeregach której prężnie działał. Vetulani był zwolennikiem legalizacji marihuany oraz depenalizacji narkotyków, na co wpływ miały jego badania dotyczące wpływu środków psychoaktywnych na różnego rodzaju procesy zachodzące w mózgu.

Uległ poważnemu wypadkowi komunikacyjnemu 2 marca 2017 roku i znajdował się w stanie śpiączki farmakologicznej. Zmarł 6 kwietnia tego samego roku i został pochowany w Alei Zasłużonych Cmentarza Rakowickiego w Krakowie.

Członkowie Polskiej Akademii Nauk