Nagroda Nobla to prestiżowe wyróżnienie przyznawane za szczególne osiągnięcia naukowe, literackie oraz zasługi dla społeczeństw i ludzkości. Zaszczytu tego bardzo trudno dostąpić.
Skąd się wzięła Nagroda Nobla?
Nagroda Nobla ustanowiona została ostatnią wolą Alfreda Nobla, wynalazcy dynamitu. Jego niemała fortuna miała zostać spożytkowana na nagrody pieniężne dla osób, które szczególnie przysłużyły się ludzkości. Kapitał miał być ulokowany w papierach wartościowych, a następnie corocznie z procentów miały być fundowane nagrody w dziedzinach: fizyki, chemii, fizjologii lub medycyny, literatury i pokoju.
Spadkobiercą i dysponentem miała zostać Szwedzka Akademia Nauk i po pewnych perypetiach tak też się stało, choć do grona instytucji przyznających nagrodę dołączyły: Instytut Karolinska, Akademia Szwedzka i Norweski Instytut Noblowski. Ponadto od roku 1968 nagrodę im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii, przyznaje Bank Szwecji.
Rygorystyczne zasady przyznawania
Propozycje nominacji do Nagrody Nobla składa 3000 wybranych osobistości, najpóźniej do dnia 31 stycznia. Z automatu dyskwalifikowane są nominacje osób zmarłych oraz siebie samego. Następnie spośród wszystkich zgłoszonych osób Komitet Noblowski wybiera ok. 300 kandydatów i wraz z listą sugerowanych laureatów, stworzoną przez ekspertów z dziedzin nominowanych, kieruje do odpowiedniej instytucji przyznającej nagrodę. W drodze głosowania członkowie odpowiedniej instytucji wybierają zwycięzców.
Nagroda Nobla jest marzeniem chyba każdego naukowca i artysty. Co ciekawe, o swojej nominacji do niej (jeśli nagrody nie zdobyliśmy) nie dowiemy się przez… 50 lat. Jest to tak tajny proces. Nagroda jest nie tylko wyróżnieniem honorowym, ale również finansowym – nie jest stała, ale z reguły wynosi ok. 8 milionów koron szwedzkich, czyli ok. 3,8 mln złotych.
Obecnie Nagroda Nobla przyznawana jest w dziedzinie: fizyki, chemii, medycyny, literatury, ekonomii. Dodatkowo, Norweski Komitet Noblowski przyznaje także Pokojową Nagrodę Nobla.
Albert Camus, urodzony 7 listopada 1913 w Mondovi, zmarły 4 stycznia 1960 w Villeblevin, francuski pisarz, dramaturg, eseista, jeden z…
Aleksander Sołżenicyn – urodzony 11 grudnia 1918 r. w Kisłowodzku na północnym podnóżu Kaukazu rosyjski pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla.…
Barack Hussein Obama – urodził się w sierpniu 1961 roku w Honolulu. Prezydent Stanów Zjednoczonych, polityk Partii Demokratycznej, laureat Nagrody…
Czesław Miłosz - ur. 30 czerwca 1911 w Szetejniach, zm. 14 sierpnia 2004 w Krakowie, polski noblista, literat, dyplomata, wykładowca…
Tenzin Gjaco – urodzony 6 lipca 1935 r. w Taktser w północno-wschodnim Tybecie XIV Dalajlama, przywódca Tybetańczyków. Jego świeckie imię…
Ernest Hemingway, urodzony 21 lipca 1899, zmarły 2 lipca 1961, amerykański pisarz i dziennikarz, laureat nagrody Pulitzera (1952) oraz literackiej…
Gabriel García Márquez – urodził się w 1927 roku w Aracataca w Kolumbii. Pisarz, dziennikarz, społecznik. Początkowo pracował jako dziennikarz…
George Bernard Shaw – urodził się w 1856 roku w Dublinie. Dramaturg, prozaik, krytyk literacki. Był synem urzędnika cierpiącego na…
Günter Grass – urodził się w 1927 roku w Wolnym Mieście Gdańsku. Jeden z najwybitniejszych współczesnych niemieckich pisarzy, laureat nagrody…
Henryk Sienkiewicz - polski powieściopisarz, nowelista, laureat nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Urodził się 5 maja 1846 roku w zubożałej…
Jimmy Carter – amerykański polityk, przyszedł na świat 1 października 1924 r. w Plains. Ukończył Akademię Marynarki Wojennej w Annapolis…
John Steinbeck – urodzony 27 lutego 1902 r. w Salinas w stanie Kalifornia amerykański pisarz, noblista. Był synem młynarza i…
Lech Wałęsa - urodził się 23 września 1943 roku w Popowie. Syn Bolesława Wałęsy i Feliksy Kamińśkiej. Działacz związkowy, przywódca…
Amerykańska pisarka, poetka, laureatka literackiej Nagrody Nobla. Dłuższa nota biograficzna w przygotowaniu.
Maria Salomea Skłodowska-Curie na świat przyszła 7 listopada 1867 roku w Warszawie. Chemik, fizyk polskiego pochodzenia, prekursorka radiochemii, dwukrotnie odznaczoną…
Martin Luther King – urodzony 15 stycznia 1929 r. w Atlancie pastor Kościoła baptystów, polityk, działacz na rzecz równouprawnienia. King…
Matka Teresa – właściwie Ganxhe Agnes Bojaxhin, urodziła się w 1910 roku w Skopje, ówczesnej Jugosławii, dzisiejszej Macedonii. Zakonnica, laureatka…
Michaił Gorbaczow – urodzony 2 marca 1931 r. we wsi Priwolnoje w Stawropolskim Kraju polityk radziecki i prezydent ZSRR. Od…
Nelson Mandela – urodzony 18 lipca 1918 r. w Transkei w RPA były prezydent tego kraju, laureat pokojowej Nagrody Nobla.…
Olga Nawoja Tokarczuk urodziła się w Sulechowie. Jest absolwentką Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zawodowo pracowała jako psychoterapeutka w poradni zdrowia…
Amerykański ekonomista i zdobywca ekonomicznego Nobla. Dłuższa nota biograficzna w przygotowaniu.
Pierre Curie - mąż Marii Skłodowskiej-Curie, fizyk francuskiego pochodzenia. Laureat Nagrody Nobla. Pierwsze kroki w świecie nauki Urodził się 15…
Izraeliski polityk, laureat Pokojowej Nagrody Nobla. Dłuższa nota biograficzna w przygotowaniu.
William Faulkner – urodził się we wrześniu 1897 roku w New Albany w USA. Pisarz amerykański, laureat nagrody Nobla w…
Niemiecki polityk, laureat Pokojowej Nagrody Nobla. Dłuższa nota biograficzna w przygotowaniu.
Winston Leonard Spencer Churchill – urodził się w 1874 roku w Blenheim Palace w Wielkiej Brytanii. Polityk, pisarz, orator, publicysta.…
Wisława Szymborska – urodzona 2 lipca 1923 r. w Prowencie (dzisiejszy Kórnik) polska poetka, eseistka, tłumacz. Laureatka Nagrody Nobla za…
Władysław Reymont – urodzony 7 maja 1867 r. w Kobielach Wielkich polski pisarz. Laureat literackiej nagrody Nobla za epopeję „Chłopi”.…
Używamy cookies.
Polityka Prywatności