: 198. rocznica urodzin i 138. rocznica śmierci.
Życiorys Fiodora Dostojewskiego
Fiodor Dostojewski – urodzony 30 października 1821 w Moskwie, zmarły 28 stycznia 1881 w Sanki Petersburgu, rosyjski pisarz i eseista, mistrz prozy psychologicznej, prekursor egzystencjalizmu, jeden z najwybitniejszych powieściopisarzy w historii światowej literatury. Do jego najważniejszych dzieł należą „Zbrodnia i kara” (1866), „Idiota” (1868), „Biesy” (1872), „Bracia Karamazow” (1881). Problematyka dzieł Dostojewskiego skupiona jest wokół pytania o istnienie Boga, naturę zła oraz kwestię niezawinionego cierpienia. Pisarz wielokrotnie eksplorował również problem rodzącego się wówczas socjalizmu, w którym widział duże zagrożenie dla dotychczasowego porządku opartego na rosyjskiej tradycji, silnej władzy cara i religii prawosławnej.
Twórczość Dostojewskiego obfituje w niezwykle skomplikowanych bohaterów ścierających się ideologicznie na tle XIX-wiecznego rosyjskiego społeczeństwa, jego powieści mają formę polifoniczną (wielogłosową) – każda postać lub idea jest samodzielna i równouprawniona, a wątki poboczne są silnie rozwijane. Strona duchowa bohaterów powieści Dostojewskiego, ich postawy i wybory są świadectwem ogromnej erudycji autora, świetnie orientującego się w nowinkach z dziedziny literatury, filozofii, socjologii czy polityki. Osobiste poglądy Dostojewskiego charakteryzowała niechęć do świata Zachodu i silna wiara w prosty lud rosyjski, który na gruncie wiary prawosławnej przechowuje najtrwalsze wartości moralne.
Dostojewski zmarł na krwotok płucny. Wbrew powszechnym opiniom, nie doznał go na skutek wcześniejszego przeszukania przez tajną policję carską, pierwszy krwotok nastąpił, gdy pisarz podnosił upuszczone pióro.
Zobacz komentarze
Podobnie jak bohater jego książki "Idiota", Dostojewski cierpiał na epilepsję.
W 1849 roku, za działalność w liberalnej organizacji Dostojewski został skazany na śmierć. Wyrok jednak złagodzono: został zesłany na katorgę (więzienie na Syberii), gdzie przebywał do 1854 roku. Jedyną książką jaką tam posiadał była Biblia; echem jego więziennych doświadczeń są „Wspomnienia z domu umarłych” (1862).
Dostojewski pochodził z rodziny o polskich korzeniach, mówił biegle po polsku, cenił Mickiewicza, nigdy jednak nie przyznawał się do polskiego pochodzenia, a Polacy pojawiający się na kartach jego powieści na ogół nie byli przedstawiani w pozytywnym świetle (przyjęcie przez Polaków katolicyzmu traktował jako zdradę wobec Słowian jednoczonych przez religię prawosławną).